Het zal een eenvoudige kerst worden dit jaar. Geen tafels vol gasten, minder discussies over bij wie op welke dag het kerstdiner genuttigd zal worden, of er toch niet nog twee extra mensen bij kunnen en hoe de tafelschikking moet zijn. Geen keuzes of we thuis blijven of uit eten gaan en waarschijnlijk ook geen stress of de pannen wel groot genoeg zijn. En misschien stiekem ook wel opluchting over mensen die je dit jaar niet uit hoeft te nodigen.
Cadeautjes onder de boom moeten op tijd gekocht zijn, of je moet ervan uit gaan dat de online bestellingen nog voor de kerst binnen komen. Feestkleding zal dit jaar weinig aangeschaft worden. In plaats daarvan zullen de huispakken en foute kersttruien meer aan populariteit winnen.
Eén ding blijft hetzelfde. De kerstboom blijft!
Zijn ook op Terschelling alle tradities en gebruiken gesneuveld; geen Sint Jan, Beestemerk, Sunderum en ook de Burenbieren zullen vast alleen als zoommeeting doorgang kunnen vinden, maar het enige wat nog wel doorgaat is het kerstboom zagen. Weliswaar in vereenvoudigde vorm, zonder chocomel, pondkoek en de mensen van SBB, maar toch, er mag gezaagd worden op het duin bij Dellewal.
We staan bekend als eigenwijs volkje en zelfs onze kerstboom heeft zich daarbij aangepast. Onze kerstbomen zijn uniek. Staat heel Nederland overtuigd ‘Oh dennenboom’, te zingen bij een spar, op het eiland zijn we mooi de enigen die de juiste tekst bij de juiste boom gebruiken. En dat terwijl er door niet-eilanders aan de mensen met een kerstden regelmatig gevraagd wordt waarom ze geen ‘echte boom’ hebben.
Waarom we de spar als dennenboom bezingen? Dat is een onjuiste vertaling geweest van het oorspronkelijk Duitse lied. In het Duits is een spar een tannenbaum en een den een Föhre of Kiefer.
Maar op Terschelling mag het, die verkeerd vertaalde ode aan de dennenboom. Hoewel ook hier volop sparren verkocht worden en veel mensen elk jaar de ‘Picea Plastica’ van zolder halen, houdt een deel dapper vol door zo’n oereilands boompje in de huiskamer te zetten. Met van die kleine dennenappeltjes, die zo gezellig open knappen als ze het warm krijgen. Ik vermoed dat de meeste van mijn eilander leeftijdsgenoten wel een foto hebben van zichzelf als kind bij een versierde den.
Hoewel er tegenwoordig terecht een gebied aangewezen wordt waar de kleine dennen toch gekapt moeten worden, werd er vroeger tijdens zomerse fietstochten in het bos vast eentje uitgezocht. De briefjes met naam van de toekomstige eigenaar hingen er nog net niet aan, maar zo zullen heel wat dennetjes uit het duinbeeld verdwenen zijn.
Het leek me logisch ook, dat de den als kerstboom een eilander traditie zou zijn; gebruik maken van dat wat er om je heen aanwezig is. Tenslotte is de den veel sterker vertegenwoordigd dan de spar en het lijkt me dat het in vroeger tijden nog een heel gedoe moet zijn geweest om een ‘echte kerstboom’ van de vaste wal te (laten halen). Een mooie, oude, Terschellinger traditie toch?
Niets is minder waar. Bij het uitzoeken van een geschikte foto bij dit stukje tekst, uit de ‘Beeldbank’ van het museum, dook bijgaande foto op, uit een serie van drie.
Een foto van een kerstviering in Midsland, in 1936. Met een pracht van een spar…
Maar laten we deze nog niet zo oude traditie dan toch maar een vervolg geven. Dennenzagen; het geeft lucht en uitzicht in het duin en sfeer in huis. En hopelijk volgend jaar weer met pondkoek en chocomel. Heb je zelf een leuke foto van je kerstden? Of zijn er zelfs lezers van de vaste wal die zo’n eigenwijze eilandboom hebben staan? We vinden het leuk om hieronder de reacties te zien.
Namens het team van het Behouden Huys: Een warme, gezellige en gezonde kerst gewenst, met of zonder den.
Foto: Beeldbank Behouden Huys
Fotograaf: Cor Swart
Onderwerp: Kerstviering in de Hervormde kerk van Midsland in 1936
Op de foto: Nella Kooijman, Corrie Doeksen, Coby Pals, Trijntje Pals, Nel Smit en Neeltje Cupido.